kanal istanbul

yaklaşık 12 yıldır arada bir gündeme gelen, sonra unutulan, sonra “kesin yapacağız” denilen, sonra yine ertelenen bir proje.
kanal istanbul, ilk kez 2011 yılında dönemin başbakanı recep tayyip erdoğan tarafından “çılgın proje” olarak açıklandı.
ama aradan geçen 13 yılda, hala bir kazma vurulmuş değil.
projenin amacı, boğaz trafiğini azaltmak ve yeni bir suyolu açmak gibi lanse edilse de, işin içinde arsa rantı, yeni şehir kurulumu ve mega müteahhit çıkarları olduğuna inanan çok kişi var.

marmara denizi ile karadeniz'i birbirine bağlayacak bu kanal, teknik olarak ikinci bir boğaz demek.
yaklaşık 45 km uzunluğunda olacak, 275 metre genişliğinde ve 20 metre derinliğinde planlanıyor.
ama bu büyüklüğün çevre üzerindeki etkisi ne olur?
işte tartışma burada başlıyor.

eleştiriler neler?

istanbul'un su kaynaklarına zarar verebilir, çünkü kanalın geçeceği güzergahta sazlıdere barajı var.

kanalın deniz ekosistemini bozacağı söyleniyor.

deprem riski olan bir bölgede böyle bir kazı projesinin ciddi sonuçlar doğurabileceği söyleniyor.

ayrıca proje, montrö sözleşmesi kapsamında boğaz geçişlerini etkiler mi tartışması da var.

ve tabii ki maliyet… milyarlarca dolar tutacağı hesaplanıyor.

şimdiye kadar ne oldu?

imar planları hazırlandı, bazı bölgelerde kamulaştırmalar başladı.

bazı arsa satışları gündem oldu, özellikle arap yatırımcıların bölgeden toprak aldığı iddiaları çok konuşuldu.

ama fiziksel olarak kazma vurulmadı.

2021 yılında “ilk köprü temel atıldı” denildi ama sonra herhangi bir gelişme yaşanmadı.

ve 2025 itibarıyla ulaştırma bakanı “kesinlikle yapacağız” diyor, ama çevre bakanı “gündemimizde yok” diyor.

yani durum şu:

proje var mı? var.
yapılacak mı? belki.
yapılmalı mı? çok büyük bir tartışma konusu.

bir yandan çevre, bir yandan siyaset, bir yandan mega rant.
kanal istanbul, türkiye'de sadece bir mühendislik projesi değil.
aynı zamanda bir niyet testi.
şehri sevenle, arsayı seveni ayıran bir eşik gibi.